اعتکاف

به دلیل لازم بودن روزه داری در اعتکاف، برخی از مسایل مربوط به اعتکاف را که سید احمدالحسن (ع) اقدام به پاسخ‌گویی به آنها فرموده‌اند به پیشگاه مؤمنان تقدیم می‌کنم:

اعتکاف

پرسش 83:

اگر کسی نذر پنج روزه بکند، آیا پنج روز معکتف می‌شود یا شش روز؟

پاسخ:

پنج روز معتکف می‌شود، مگر اینکه پشت سر هم بودن را شرط نکرده باشد که در این صورت، سه روز آن را اعتکاف می‌کند و از اعتکاف بیرون می‌آید و صحیح نیست که فقط دو روز باقیمانده را اعتکاف کند، بلکه می‌باید سه روز دیگر معتکف شود.

پرسش 84:

اگر به صورت مستحبی هفت یا هشت روز متوالی اعتکاف کند، آیا می‌تواند اعتکافش را قطع کند؟ یا باید حتما به نُه روز برساند بعد از اعتکاف بیرون بیاید؟

پاسخ:

ضروری نیست آن را به نُه روز تمام کند.

پرسش 85:

آیا اعتکاف کودک صحیح است؟ اگر صحیح است اگر بخواهد معتکف شود آیا اجازۀ پدرش شرط است؟

پاسخ:

صحیح نیست.

پرسش 86:

اگر در روز سوم اعتکاف مستحبی‌اش از اعتکاف خارج شود آیا قضای آن برایش واجب است؟ یا اینکه فقط به خاطر ترک کردنش، گناه آن بر گردنش می‌باشد؟

پاسخ:

قضا واجب نیست.

پرسش 87:

آیا مشایعت مؤمن برای معتکفی که از مسجد خارج می‌شود مجاز است و اعتکاف وی را باطل نمی‌کند؟ حتی اگر مسافت مشایعت طولانی باشد؟ حتی اگر از مکان اعتکافش بسیار دور شود؟

پاسخ:

حتی اگر مسافت طولانی باشد اشکالی وارد نیست.

پرسش 88:

اگر در حالی که در اعتکاف است بخواهد به عیادت بیماری برود و از مسجد خارج شود و در راه خانۀ بیمار به بازار برود و در آن توقف کند و یا مشابه اینها، این عمل تاثیری در اعتکاف وی خواهد داشت؟

پاسخ:

تاثیری ندارد.

پرسش 89:

آیا خارج شدن معتکف برای بیان کردن حق برای خواهانش، یا برای حضور در مناظرۀ بین حق و باطل، یا حضور در مراسم ازدواج مؤمن، یا به قصد رفتن به سوی خانواده‌اش برای دلیلی که حضورش را لازم می‌گرداند، صحیح است؟ اگر صحیح است که خارج شود چه مدت می‌تواند اعتکافش ترک کند؟

پاسخ:

(خروج از مسجد فقط برای موارد ضروری جایز است، مانند خروج برای قضای حاجت،(1) غسل کردن، تشییع جنازه، عیادت بیمار، مشایعت مؤمن و حضور برای شهادت دادن). معتکف باید به گونه‌ای امورش و اهمیت و ضرورت آنها را برنامه‌ریزی کند که خارج شدنش برای انجام آنها یک شب و یک روز و معادلش یعنی بیست و چهار ساعت پیوسته به طول نینجامد.

پرسش 90:

آیا منظور از نشستن، به مدت طولانی ماندن است یا نه، منظور خود نشستن بر روی زمین یا صندلی می‌باشد؟ به عنوان مثال اگر بخواهد به عیادت بیماری در خانه‌اش یا بیمارستان برود نحوۀ صحیح این کار که اعتکافش را باطل نکند به چه صورت می‌باشد؟

پاسخ:

یعنی در راه از نشستن برای استراحت کردن اجتناب کند، و اشکالی ندارد هنگام عیادت بیمار زیر سایه بنشیند. فرض بر این است که او معتکف می‌باشد و برای ضرورتی خارج شده است، پس صحیح نیست در سایه قدم بزند یا مقداری از وقتش را در نشستن در راه بگذراند، بلکه باید وقتش را صَرف حاجتش کند و تنها برای برآوردن نیاز ضروری، بسنده کرده، به اعتکافش بازگردد.

پرسش 91:

منظور از (سایه) چیست؟ اگر معتکف برای رفع نیاز به خانۀ مسقّف داخل و یا سوار ماشینی این چنینی گردد، آیا اعتکافش باطل می‌شود؟

پاسخ:

همان‌طور که پیش‌تر بیان شد باطل نمی‌شود؛ آنچه برای رفع نیاز ضروری‌اش باشد اشکالی ندارد.

پرسش 92:

منظور از جدال و نزاع (ممارات) که از محرّمات اعتکاف است چیست؟

پاسخ:

بحث و مناقشه با دیگران برای غلبه بر آنها و پیروزی خودش.

پرسش 93:

اگر نیاز به چیزی ضروری پیدا کند مثل خرید، خوردن، دارو یا نظایر اینها، آیا می‌تواند این کار را انجام دهد؟

پاسخ:

جایزاست.

*‌ *‌ *

این پایان آن چیزی است که در این قسمت از پاسخ‌های سید احمدالحسن که سلام و صلوات پروردگارم بر او باد، در آنچه مربوط به روزه و اعتکاف بود تدوین نمودم.

و حمد و ستایش تنها از آنِ خداوند، پروردگار جهانیان است؛ و سلام خداوند بر برترین خلقش، محمد و آل پاک و مطهر او، امامان و مهدیین، و سلام تام بر آنها باد!

منابع:

1- حاجتی که ضروری باشد، مثل رفتن نزد طبیب، یا آوردنِ غذا و چیزهایی که به آنها نیاز دارد، یا.... (احکام الشریعه بین السائل و المجیب جزء سوم، صوم ص64).

پاسخ های فقهی- روزه