خداوند چگونه خودش به الوهیت شهادت داده است

در این آیه‌ی مبارک خداوند چگونه خودش به الوهیت شهادت داده است:

بِسْمِ اللَّهِ الرَّحْمَنِ الرَّحِيمِ
(شَهِدَ اللّه أَنَّهُ لاَ إِلَـهَ إِلاَّ هُوَ وَالْمَلاَئِكَةُ وَأُوْلُواْ الْعِلْمِ قَآئِمَاً بِالْقِسْطِ لاَ إِلَـهَ إِلاَّ هُوَ الْعَزِيزُ الْحَكِيمُ)(1 )

(اللّه شهادت می‌دهد که هیچ خدایی جز او نیست و همچنین فرشتگان و صاحبان عِلم که هیچ خدایی برپا‌دارنده‌ی عدل جز او نیست. خدایی جز او نیست که پیروزمند و حکیم است).

با توجه به این که وی بی‌نیاز از بندگان است و او نیاز ندارد که بر خودش به الوهیت گواهی دهد زیرا وی نزد کسانی که او را می‌شناسند (عارفین به او) حاضر است و بر همین مبنا حسین بن علی (می‌گوید: «عمیت عین لاتراک» (کور باد دیده‌ای که تو را نبیند)(2 )؛ پس آیا خدایی غیر از او وجود دارد؟ یا آیا مقامی برتر از او ـ‌سبحانه‌‌ـ یافت می‌شود؟ خداوند از آن چه وصف می‌کنند، منزه است.

بِسْمِ اللَّهِ الرَّحْمَنِ الرَّحِيمِ

و الحمد للّه رب العالمین، و صلی اللّه علی محمد و آل محمد الائمة و المهدیین و سلم تسلیماً.

خداوند شما را توفیق دهد! گواهی خدا و فرشتگان و بندگان صالحش برای سایر مخلوقات، از طریق وحی در رؤیا یا مکاشفه صورت می‌گیرد. آیا این سخن خدای متعال را نخوانده‌ای که فرمود:

بِسْمِ اللَّهِ الرَّحْمَنِ الرَّحِيمِ

(مَّا أَصَابَكَ مِنْ حَسَنَةٍ فَمِنَ اللّه وَمَا أَصَابَكَ مِن سَيِّئَةٍ فَمِن نَّفْسِكَ وَأَرْسَلْنَاكَ لِلنَّاسِ رَسُولاً وَكَفَى بِاللّه شَهِيدًا)(3 )

(هر خیری که به تو رسد از جانب خدا و هر شری که به تو رسد از جانب خود تو است، تو را به رسالت به سوی مردم فرستادیم و خدا برای شهادت دادن کافی است)

و همچنین:

بِسْمِ اللَّهِ الرَّحْمَنِ الرَّحِيمِ

(لَّـكِنِ اللّه يَشْهَدُ بِمَا أَنزَلَ إِلَيْكَ أَنزَلَهُ بِعِلْمِهِ وَالْمَلآئِكَةُ يَشْهَدُونَ وَكَفَى بِاللّه شَهِيدًا)(4 )

(ولی خدا به آن چه بر تو نازل کرد شهادت می‌دهد که با علم خود نازل کرده است، و فرشتگان نیز شهادت می‌دهند، و خدا برای شهادت کافی است)

و همچنین این سخن خداوند متعال:

بِسْمِ اللَّهِ الرَّحْمَنِ الرَّحِيمِ

(وَيَقُولُ الَّذِينَ كَفَرُوا لَسْتَ مُرْسَلًا قُلْ كَفَىٰ بِاللّه شَهِيدًا بَيْنِي وَبَيْنَكُمْ وَمَنْ عِنْدَهُ عِلْمُ الْكِتَابِ)(5 )

(کافران می‌گویند که تو پیامبر نیستی، بگو: خدا و هر کس که از کتاب آگاهی داشته باشد، برای شهادت میان من و شما کافی است)

و این سخن خداوند متعال:

بِسْمِ اللَّهِ الرَّحْمَنِ الرَّحِيمِ

(قُلْ كَفَىٰ بِاللّه شَهِيدًا بَيْنِي وَبَيْنَكُمْ ۚ إِنَّهُ كَانَ بِعِبَادِهِ خَبِيرًا بَصِيرًا)(6 )

(بگو خدا میان من و شما برای شهادت کافی است، زیرا او به بندگانش آگاه و بینا است).

در این آیات تدبر کن و اندیشه نما که چگونه خدا و فرشتگان برای فرستادگان الهی نزد مردم و نزد قوم‌شان، آن‌گاه که به سوی ایشان مبعوث می‌شوند، گواهی می‌دهد. آیا این کار با رؤیا و مکاشفه انجام نمی‌شود؟ آیا این سخن خدای متعال را نخوانده‌ای که فرمود:

بِسْمِ اللَّهِ الرَّحْمَنِ الرَّحِيمِ

(وَإِذْ أَوْحَيْتُ إِلَى الْحَوَارِيِّينَ أَنْ آمِنُوا بِي وَبِرَسُولِي قَالُوا آمَنَّا وَاشْهَدْ بِأَنَّنَا مُسْلِمُونَ)(7 )

(و به حواریّون وحی کردم: به من و به پیامبر من ایمان بیاورید، گفتند: ایمان آوردیم. گواه باش که ما تسلیم هستیم).

خداوند چگونه به حواریّون وحی کرد؟ آیا از طریق رؤیا نبود؟!

بنابراین، خدای سبحان، برای پیامبران، فرستادگان و حجت‌هایش نزد مردم، با رؤیا و مکاشفه گواهی می‌دهد. همچنین هنگامی که از طریق رؤیا با مردم سخن می‌گوید و وجود خویش را به آنها می‌شناساند و این که حق تعالی بر هر چیز حاکم و مُهَیمِن است، برای خودش گواهی می‌دهد. نمونه‌ای از گواهی خدای سبحان بر خودش در پیشگاه مردم، این است که حق تعالی برخی امور غیبی را به آنها می‌نمایاند و پس از مدتی آن امور به وقوع می‌پیوندند. او می‌خواهد به این مردم بگوید که او وجود دارد و حاکم و مهیمن است و از آنها می‌خواهد که به او روی آورند و به سوی حضرتش شتاب کنند.

و السلام علیکم و رحمة اللّه و برکاته.

رجب الأصب / 1431 هـ. ق

منابع:

1- آل عمران: 18.

2- دعای امام حسین(ع) در روز عرفه، بحار الانوار: ج 95 ص 266.

3- نساء: 79.

4- نساء: 166.

5- رعد: 43.

6- إسراء: 96.

7- مائده: 111.