شعایر حسینی

شعایر حسینی

پرسش 1:

عزاداری، سیاه‌پوش شدن و غذا دادن در محرم به صورتی که هم‌اکنون ما انجام می‌دهیم ـ‌به‌خصوص در روز عاشورا‌ـ چه حکمی دارد؟ به‌جای اینکه انسان با دلیل و بر راه راست و درست قدم بردارد.

پاسخ:

هر چیزی که مظلومیت حسین (ع) را برای مردم بیان کند مستحب و پسندیده، و اجری عظیم در آن است و با اجرترین آن‌ها شناخت و معرفت علت خروج امام حسین (ع) و بیان آن برای مردم می‌باشد؛ اینکه حسین (ع) برای اصلاح امت خروج کرد؛ برای خارج کردن امت از سرگردانی که در آن داخل شده بود، پس‌ازآنکه امت از خواست و ارادۀ خداوند سرپیچی کرد و چنین مقرر داشت که خواست و ارادۀ خودش را به اجرا درآورد؛ امتی که تنصیب خداوند را نپذیرفت و مقرر داشت که خودش (حاکم را) منصوب کند؛ امتی که با سینه‌ای گشاده تنصیب ابوبکر برای عمر را پذیرا شد، و با جَزم و قاطعیت تنصیب محمد فرستادۀ خدا (ص) برای علی (ع) ـ‌که به امر خداوند سبحان بود‌ـ را نپذیرفت؛ همان امتی که کارش به‌جایی رسید که یزید فرزند میسون (لعنه‌الله) را خلیفه و جانشین خداوند بر زمینش دانست و حسین فرزند فاطمه (ع) را خارجی قلمداد کرد؛ همان امتی که سقیفه را به نیکی ستود؛ سقیفه‌ای که منجر به شکستن سینۀ فاطمۀ زهرا و اسارت زینب حورا و دختران رسول خدا (ص) گردید.

قطعاً زنده نگاه‌داشتن یاد شهادت حسین (ع) در عاشورای محرم هرسال، احیا و زنده نگه‌داشتن دین الهی از زمان نزول آدم (ع) است؛ چراکه حسین با خونش قربانی شد تا بگوید: تنها خداوند مالک سلطنت است و او کسی است که خلیفه و جانشینش در زمینش را منصوب می‌کند:

بِسْمِ اللَّهِ الرَّحْمَنِ الرَّحِيمِ

(وَ إِذْ قالَ رَبُّكَ لِلْمَلائِكَةِ إِنِّی جاعِلٌ فِی الْأَرْضِ خَلیفَة...)

(و چون پروردگارت به فرشتگان گفت: من در زمین خلیفه و جانشینی می‌گمارم...)

و هنگامی‌که ملائکه اعتراض کردند و

بِسْمِ اللَّهِ الرَّحْمَنِ الرَّحِيمِ

(قالُوا أَتَجْعَلُ فیها مَنْ یفْسِدُ فیها وَ یسْفِكُ الدِّماءَ وَ نَحْنُ نُسَبِّحُ بِحَمْدِكَ وَ نُقَدِّسُ لَك)

(گفتند: آیا کسی را قرار می‌دهی که در آنجا فساد کند و خون‌ها بریزد و حال‌آنکه ما به ستایش تو تسبیح می‌گوییم و تو را تقدیس می‌کنیم؟)

حق‌تعالی آنان را پاسخ فرمود:

بِسْمِ اللَّهِ الرَّحْمَنِ الرَّحِيمِ

(قَالَ إِنِّی أَعْلَمُ ما لا تَعْلَمُون)

(گفت: من چیزی می‌دانم، که شما نمی‌دانید).(1)

پس آیا اصحاب سقیفه، علم خداوند سبحان و متعال ازآنچه خود توصیف می‌کنند رادارند تا هر کس را که بخواهند منصوب کنند؟؟!!

حسین (ع) برای پرچم رسول خدا (ص) (‌البیعة لله = بیعت از آنِ خداوند است‌) قربانی شد. حسین (ع) قربانی شد تا بنای باطل ـ‌یعنی حاکمیت مردم‌ـ را بشکند و شالودۀ حق ـ‌یعنی حاکمیت خداوند‌ـ را بنا کند. پس کسی که حقیقتاً می‌خواهد یاد عاشورا را زنده کند باید هدف از آن ـ‌یعنی حاکمیت خداوند سبحان‌ومتعال‌ـ را زنده کند.

پرسش 2:

شعایر حسینی متعارف در این زمان چه حکمی دارد؟

و در ضمن آن:

الف‌) سیلی زدن به بدن در حالت عریان؟

پاسخ:

اینکه مردها بالاتنۀ خود را برای سیلی زدن عریان کنند عملی ناشایست است و صحیح، آن است که عریان شدن در هنگام سیلی زدن ترک شود؛ به‌خصوص در اماکن مخصوص عبادت.

ب‌) شادی‌ها یا جشن‌های میلاد اهل‌بیت (ع) که همراه با کف زدن و هلهله است و گاهی اوقات از سرودهایی همراه موسیقی استفاده می‌شود؟

پاسخ:

دست زدن جایز است اما هلهله‌های زنان تنها در حضور زن‌ها جایز و در حضور مردان نامحرم جایز نیست. گوش دادن به موسیقی حرام است.

ج‌) قمه‌زنی؟

پاسخ:

 قمه‌زنی به‌خودی‌خود اگر فقط جراحتی سطحی برای خارج کردن خون باشد و آسیبی به مؤمن نرساند جایز است؛ اما اگر موجب تنفر مردمِ عامه از اسلام یا باعث طعنه واردکردن به اسلام شود جایز نیست؛ و این، همان چیزی است که این روزها حاصل می‌شود!

بنابراین کسی که می‌خواهد قمه بزند می‌تواند در خانه و به ‌دور از چشم مردم این کار را انجام دهد و این کار برای او فضیلت بیشتری نیز دارد، تا به‌این‌ترتیب عملش خالصانه برای خدا باشد، اگر در عمل به دنبال رضایت خداوند می‌باشد؛ اماکسانی که این عمل را به‌صورت منظم و دست جمعی و در حضور مردم عامه -به‌خصوص مخالفان و غیر‌مسلمانان- انجام می‌دهند، موجب تنفر و بیزاری مردم از اسلام می‌شوند و به‌این‌ترتیب عمل آن‌ها مضرّ می‌باشد.

د) مشعل روشن کردن، طبخ غذا، پیاده رفتن و کارهای دیگر؟

پاسخ:

 طبخ غذا و خوراک دادن به مردم مستحب است، و پیاده رفتن برای حج، زیارت رسول خدا حضرت محمد (ص)، امام حسین (ع) و ائمه (ع) مستحب است.

پرسش 3:

دست زدن در جشن‌ها و میلادهایی که در ولادت ائمه  و سایر موارد بر پا می‌شود چه حکمی دارد؟

پاسخ:

جایز است.

پرسش 4:

نظر سید احمدالحسن دربارۀ قمه‌زنی در عزاداری چیست؟

پاسخ:

خداوند شمارا توفیق عطا فرماید! بهتر است از آن اجتناب شود؛ حتی اگر ضرر قابل‌توجهی به جسم وارد نکند.

پرسش 5:

من از طلبه‌های حوزه هستم، سنی از من گذشته است و خادم منبر شریف حسینی هستم. برای ماه محرم امسال در عراق برای عزاداری مرا دعوت کرده‌اند، به آنجا بروم یا نه؟ با توجه به اینکه کسانی که مرا دعوت کرده‌اند مؤمن به این دعوت حق نیستند.

پاسخ:

می‌توانی برای عزاداری و انتشار حق بروی؛ مثلاً با مطرح کردن قانون شناخت حجت و علمی که از دعوت حق فراگرفته‌ای.

منابع:

1 - بقره:30.

پاسخ های فقهی ج 1 ص 11-15.