Logo

پاسخ های فقهی ( مسایل متفرقه جلد اول ) - مسائل مربوط به نذر و تبرعات

مسائل مربوط به نذر و تبرعات

سوال

پرسش 7:

کسی که نذر کند یا قسم بخورد و سپس فراموش کند موارد قسم و نذر چه مقدار بوده است، چه حکمی دارد؟

پاسخ:

ادا کردن همان مقداری که احتمال می‌دهد برایش کفایت می‌کند؛ و خداوند هیچ‌کس را تکلیف نمی‌کند مگر به مقدار توانایی‌اش.

پرسش 8:

یکی از خواهران انصاری برای امام حسین (ع) نذر کرده است که مجموعه‌ای از انگشترها را داخل ضریح امام حسین (ع) قرار دهد و اکنون می‌خواهد به نذرش وفا کند. او از مردم شنیده است کسانی که متولی مرقد مبارک هستند در اموال ضریح داخل و تصرف می‌کنند یا با قیمت پایینی آن‌ها را می‌فروشند. آیا او می‌تواند بهای آن را بپردازد یا راه دیگری وجود دارد؟

پاسخ:

بهای آن را درراه اجر و مصرف مردان و زنان مؤمن زائر امام حسین (ع) انفاق کند.

پرسش 9:

یکی از زن‌ها نذر کرده است که اگر فلان کار انجام شود فلان مبلغ در ضریح عباس (ع) می‌اندازم؛ اکنون چه باید انجام دهد؟ آیا می‌تواند به‌عنوان‌مثال این نذر را در ساختن حسینیه‌های انصار مصرف کند؟

پاسخ:

آن را در احیای زیارت ابوالفضل العباس (ع) خرج کند؛ مثلاً آن را برای زائران مؤمن و نیازهای آن‌ها در حین زیارت انفاق کند.

پرسش 10:

نذر کرده‌ام که روز اربعینِ امام حسین (ع) پیاده از نجف به کربلا بروم. اگر به دلیلی ـ‌مثل پختن غذا‌ـ نتوانم بروم، چه حکمی دارد؟

پاسخ:

پختن غذا عذری نیست که بتوان به خاطر آن به نذر وفا نذر نکرد؛ ولی اگر دلیلی برای وفا نکردن به نذر ـ‌مثل بیماری‌ـ وجود داشته باشد، می‌توان به آن نذر وفا نکرد و انسان معذور است؛ و خداوند هیچ‌کس را تکلیف نمی‌کند مگر به مقدار وُسع و توانایی‌اش.

پرسش 11:

نذر کرده‌ام غذا بپزم و بین مردم توزیع کنم. آیا جایز است هنگامی‌که مؤمنان حاضر نباشند آن را به مخالفان امام (ع) بدهم؟ یا اموالی را که برای پخت غذا جمع کرده‌ام به انصار نیازمندان بدهم؟

پاسخ:

جایز است که غذا پخته و بین مخالفین توزیع شود.

پرسش 12:

نذر کرده‌ام 74 عدد مرغ به تعداد شهدای کربلا ذبح کنم. آیا می‌توانم به‌جای مرغ‌ها یک گوسفند ذبح کنم؟

پاسخ:

جایز نیست؛ مگر اینکه عذری وجود داشته باشد.

پرسش 13:

هرسال یکی از برادران انصار داوطلبانه ولیمه‌ای می‌دهد یا مبلغی را به برادران انصار در حسینیه اختصاص می‌دهد. آیا دادن مبلغ مذکور به انصار نیازمند جایز است؟

پاسخ:

اگر صرفاً تبرّع (اهدا و بخشش) باشد، می‌تواند آن را هرگونه که مناسب می‌بیند به کار بندد. اگر پیش‌تر ولیمه می‌داده است، بهتر است دریکی از روزهای ماه رمضان برادرانش را افطار مهمان کند.

پرسش 14:

اگر از سوی یکی از انصار برای کس دیگری از انصار مبلغی مشخص بخشیده شده و مبلغ داده‌شده از مبلغ موردنیاز بیشتر باشد، آیا:

1- مبلغ را با مقدار اضافه‌اش به او بدهند.

2- مبلغ اضافی را به نیازمند دیگری بدهند.

3- آیا برای دادن مبلغ زیادی به کس دیگر یا هزینه کردن آن برای مصالح مربوط به انصار، کسب اجازه از او واجب است؟

4- آیا برای تصرف در زیادی مبلغ، اجازه گرفتن از کسانی که بلاعوض داده‌اند، واجب است؟

پاسخ:

ازآنجاکه بخشایندگان به این شخص مشخص اهدا کرده‌اند، درست این است که برای رفع نیاز مؤمن نیازمند دیگر، از او اجازه گرفته شود.

پرسش 15:

صندوق صدقاتی نزد من است که برای یکی از مساجد ـ‌که مسجد مخالفین حق است‌ـ صدقات را جمع‌آوری می‌کردم. اکنون‌که به دعوت امام مهدی (ع) ایمان آورده‌ام چگونه آن را مصرف کنم؟

پاسخ:

آن مال را در راهی از راه‌های خداوند سبحان و متعال ـ‌مثل سرپرستی یتیم یا زنان بیوه یا فقیران یا انتشار کلمۀ حق‌ـ انفاق کن.

پاسخ های فقهی ج 1 ص 16- 19.

احمد الحسن