خمس

خمس

پرسش 50:

آیا در زمان غیبت کبری، خمس برای شیعیان حلال است؟

پاسخ:

هیچ‌کس حق ندارد خمس را که مخصوص امام (ع) است بگیرد، مگر امام یا کسی که امام به او اجازه داده باشد؛ و امام به احدی اجازه نداده است که به نیابت از او خمس بگیرد؛ بنابراین کسانی که ادعای فقه می‌کنند، حق ندارند مال مخصوص امام را تصاحب کنند و در آن ـ‌آن‌گونه که ادعا می‌کنند مورد رضایت او است‌ـ دخل و تصرف نمایند درحالی‌که آن‌ها نمی‌دانند رضایت امام (ع) در چیست!

پرسش 51:

مایلم دربارۀ خمس بپرسم. مقداری پول‌ دارم که آن را پس‌انداز نموده‌ام. برخی از این پول هدیه، بخشی از آن مهریه و قسمتی از آن ‌هم از معاشم (درآمدم) تأمین‌شده است. بر قسمتی از آن‌یک سال گذشته و بر بخشی دیگر از آن‌یک سال نگذشته است. آیا واجب است خمس آن را خارج کنم؟ و آیا باید از معاش (درآمد) ماهانه‌ام خمس بدهم؟

پاسخ:

مال اضافه بر هزینۀ سالانه خمس دارد و خمس آن‌یک بار خارج می‌شود و تکرار نمی‌گردد، حتی اگر چندین سال پس از خارج نمودن خمس، آن مال باقی بماند.

خارج کردن خمس آنچه شما در هرماه کسب می‌کنی، در هرماه واجب نیست بلکه خمس بر مال اضافی در پایان سال محاسبه می‌شود؛ یعنی شما یک روز را در سال تعیین نما و در این روز از هر سال، خمس مال اضافی از درآمد سال را محاسبه و خارج کن. خداوند شما را بر هر خیری موفّق بدارد و بر حق ثابت‌قدم گرداند و شما را در زمرۀ کسانی که با آنها دینش را یاری می‌رساند قرار دهد.

پرسش 52:

شخصی خمس بر او واجب شده و آن را حساب کرده است؛ اما به خاطر وضعیت مادی ضعیفش نمی‌تواند مبلغ خمس را به ‌یک‌باره بپردازد. آیا می‌تواند هر ماه قسمتی از آن را بپردازد تا اینکه کل مبلغ خمس قبل از سررسید سال خمسیِ جدید تسویه شود؟

پاسخ:

مقداری که توانایی پرداختنش را دارد و به هر صورتی می‌تواند، بپردازد؛ و خداوند هیچ‌کس را تکلیف نمی‌کند مگر به‌قدر توانایی‌اش.

پرسش 53:

زنی قبلاً خمس نمی‌داده است و می‌خواهد امسال خمس بدهد؛ ولی سؤال این است که: چگونه می‌تواند ذمه‌اش را سال‌های قبل بری کند و آنچه مشغول‌الذمه‌اش شده است را بَری و حلال نماید؟

پاسخ:

چیزی از گذشته بر عهدۀ او نیست؛ ازآنجاکه شروع به محاسبۀ خودش کرده پس ذمه‌اش از گذشته بَری است.

پرسش 54:

آیا می‌توانم خمس جنسی را که خریده‌ام و احتمال می‌دهم تا یک سال از آن استفاده نمی‌کنم بپردازم؟ یا برای دوری از فراموش کردن خمس آن، چنین کنم؟

پاسخ:

جایز است.

پرسش 55:

زنی که در خارج زندگی می‌کند قطعه زمینی در عراق خریده و خانه‌ای در آن ساخته و هرسال خمس مالش را می‌پرداخته است، ولی مطمئن نیست خمس مالی را که با آن زمین خریده و خانه ساخته، پرداخته بوده است یا نه.

سؤال: تکلیف شرعی او نسبت به خمس این زمین و خانه چیست؟ و اگر خمس آن واجب است، بر اساس مقدار مبلغی که زمین را خریده خمسش را بدهد یا طبق مبلغ فعلی آن؟

پاسخ:

اگر این خانه تنها خانه‌ای است که مالک آن است، خمس ندارد؛ و اگر خانۀ دیگری دارد می‌تواند یکی را به‌عنوان محل سکونت در نظر بگیرد ـ‌که خمس ندارد‌ـ و خمس خانۀ دیگر را بپردازد؛ اما آنچه خمس به آن تعلق می‌گیرد، قیمت تقریبی خانه هنگام پرداخت خمس است.

پاسخ های فقهی ج 3.